امروزه در نظامهای پیشرو دفاعی، تغذیه نیروهای نظامی صرفاً به عنوان یک خدمت پشتیبانی تلقی نمیشود، بلکه بهعنوان بخشی جداییناپذیر از راهبرد سلامت دفاعی، آمادگی رزمی و مدیریت بحران مورد توجه قرار میگیرد. شواهد علمی نشان میدهد که طراحی و اجرای برنامههای تغذیهای مبتنی بر شواهد، میتواند بهطور مستقیم بر توان جسمانی، عملکرد شناختی، انعطافپذیری روانی و کارآیی عملیاتی نیروهای مسلح اثرگذار باشد. نخستین کنگره ملی تغذیه نظامی، با ابتکار دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران و همراهی مجموعهای از مراکز دانشگاهی، پژوهشی و سازمانهای نظامی و اجرایی، در همین راستا شکل گرفته است تا فضایی علمی و بینرشتهای برای گفتوگو، تبادل تجربه و همافزایی دانش فراهم آورد.در محورهای این کنگره، به طیفی از موضوعات کلیدی پرداخته میشود؛ از اصول و استانداردهای تغذیه نظامی، غذاهای فراسودمند در مدیریت بحران و تغذیه در بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبه، تا طراحی جیرههای غذایی عملیاتی، مهندسی تغذیه و استراتژیهای تأمین غذا در شرایط اضطراری، نقش مکملهای ارگوژنیک در ارتقای عملکرد با دیدگاه عملیاتی، و نیز فناوریهای نوین در بستهبندی و حفظ جیرهها و غذاهای متراکم انرژی. پرداختن نظاممند به این حوزهها میتواند خلأ موجود میان دانش نظری، ظرفیتهای صنعتی و نیازهای واقعی میدان عمل را کاهش دهد.یکی از اهداف اصلی این کنگره، ایجاد پیوندی ساختارمند میان پژوهشهای دانشگاهی و نیازهای عملیاتی نیروهای مسلح است؛ بهگونهای که دستاوردهای علمی، به راهنماهای بالینی، پروتکلهای اجرایی و استانداردهای قابل پیادهسازی در سامانه تغذیه نظامی کشور تبدیل شود. توجه به شرایط اقلیمی متنوع ایران، سنخیت جیرهها با مأموریتهای مختلف، و انطباق برنامههای تغذیهای با ویژگیهای جسمانی و روانی ردههای گوناگون نیروها، از جمله رویکردهای مورد تأکید در مباحث علمی این رویداد است.
امید است با مشارکت فعال اساتید ارجمند، پژوهشگران جوان، متخصصان تغذیه، مدیران حوزه سلامت و فرماندهان محترم نیروهای مسلح، بتوانیم در پایان این کنگره، به مجموعهای از پیشنهادها، خطوط راهنما و اولویتهای پژوهشی دست یابیم که مسیر توسعه دانش بومی تغذیه نظامی را در سالهای پیشرو روشنتر سازد و زمینهساز ارتقای برنامهریزی راهبردی در نظام سلامت دفاعی کشور باشد.بر خود لازم میدانم از حمایتها و همراهی صمیمانه ریاست محترم کنگره، اعضای کمیته علمی، کمیته اجرایی، سخنرانان مدعو، ارائهدهندگان مقالات و تمامی همکارانی که با تلاش بیوقفه در طراحی محتوای علمی و برگزاری این کنگره سهیم بودهاند، صادقانه قدردانی نمایم.
امیدوارم به توفیق الهی، این کنگره آغازگر حرکتی مستمر در جهت تعمیق نگاه علمی به تغذیه نظامی و ارتقای سلامت و توان رزم مدافعان عزیز میهن اسلامی باشد.
دکتر سعید هادی سرپرست علمی نخستین کنگره ملی تغذیه نظامی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران